De Britse National Health Service (NHS) kan te maken krijgen met hogere geneesmiddelenuitgaven als gevolg van de lopende onderhandelingen met de Verenigde Staten, wat mogelijk een signaal kan zijn van een verschuiving in de manier waarop het land de waarde van nieuwe medicijnen evalueert. Een scherpe daling van de directe buitenlandse investeringen in de Britse life sciences-sector, die met 58% daalde van £1,9 miljard ($2,5 miljard) in 2021 naar £795 miljoen ($1,04 miljard) in 2023, heeft de Britse regering ertoe aangezet veranderingen in de kosteneffectiviteitsdrempel te overwegen – een maatstaf die wordt gebruikt om te bepalen of gezondheidszorginterventies waar voor hun geld bieden.
NICE en de kosteneffectiviteitsdrempel begrijpen
Het National Institute for Health and Care Excellence (NICE) beoordeelt medicijnen en medische technologieën, rekening houdend met de klinische effectiviteit, kosteneffectiviteit en totale kosten voor de NHS. Een belangrijke maatstaf die bij deze beoordeling wordt gebruikt, is het voor kwaliteit gecorrigeerde levensjaar (QALY), dat de door een behandeling gewonnen levensduur combineert met de impact op de levenskwaliteit van een patiënt.
Momenteel beschouwt NICE medicijnen die tussen £20.000 ($26.032) en £30.000 ($39.048) per extra gewonnen QALY kosten als een goede waarde. Hoewel dit bereik geen strikte grens is, dient het wel als een cruciaal signaal voor de life sciences-sector, dat van invloed is op investeringen, farmaceutische prijzen en zelfs de locatie van klinische proeven in het Verenigd Koninkrijk.
Amerikaanse onderhandelingen en potentiële drempelverhoging
Om de uitstroom van investeringen tegen te gaan en de regering-Trump te sussen, stellen hoge Britse functionarissen naar verluidt een verhoging van de kosteneffectiviteitsdrempel met 25% voor naar £25-£37,5k/QALY. Deze verandering is een belangrijk onderdeel van de plannen die aan de VS zijn gepresenteerd om de prijzen van medicijnen aan te passen en mogelijke Amerikaanse tarieven op geïmporteerde geneesmiddelen te vermijden, waarbij Groot-Brittannië nu ‘geavanceerde gesprekken’ voert met Amerikaanse functionarissen om dergelijke heffingen af te wenden.
Perspectieven voor de sector en begrotingsproblemen
De Association of the British Pharmaceutical Industry (ABPI) pleit al lang voor een verandering van de drempel en streeft naar een aanzienlijk grotere verhoging – tussen £40.000 en £50.000 – met daaropvolgende indexering aan de inflatie. Dit zou echter aanvullende financiering vereisen om de toegenomen uitgaven te ondersteunen.
Het verhogen van de drempel zonder een overeenkomstige verhoging van de farmaceutische budgetten zou een “zwart gat” in de NHS-begroting kunnen veroorzaken. Hoewel een hogere drempel toegang zou kunnen bieden tot dure nieuwe medicijnen, zou dit waarschijnlijk bezuinigingen elders in het systeem noodzakelijk maken, wat mogelijk zou kunnen leiden tot langere wachttijden voor patiënten.
Voorgestelde oplossingen en voortdurend debat
Minister van Volksgezondheid Wes Streeting dringt aan op een “aanvullend” fonds, specifiek voor hogere farmaceutische uitgaven, in plaats van te verwachten dat het geld uit de bestaande NHS-begrotingen zal komen. Het York Health Economics Consortium stelde onlangs de vraag: “moet NICE de drempel voor kosteneffectiviteit herzien? Of is de huidige £20.000 tot £30.000 per QALY nog steeds geschikt voor het beoogde doel?”
Deskundigen zijn het erover eens dat welk cijfer NICE ook hanteert, een beleidskeuze zal weerspiegelen die een evenwicht biedt tussen maatschappelijke gezondheid, eerlijkheid en innovatie. Dit moet worden beschouwd als een ‘levend instrument, niet als een vaste regel’, die evolueert op basis van bewijsmateriaal en veranderende beleidsprioriteiten. Gezien het mondiale karakter van de farmaceutische industrie zullen invloeden van buitenaf, vooral die van de regering-Trump, waarschijnlijk van invloed zijn op de uiteindelijke beslissing.
Het lopende debat onderstreept de complexe uitdaging om de toegang tot innovatieve medicijnen in evenwicht te brengen met de financiële duurzaamheid van de NHS op de lange termijn, en benadrukt de noodzaak van een zorgvuldige afweging van de bredere impact van eventuele wijzigingen in de kosteneffectiviteitsdrempel. Uiteindelijk zullen de genomen beslissingen de toekomst van de prijsstelling van geneesmiddelen en de toegang tot zorg in het Verenigd Koninkrijk vormgeven.
